sobota, 23 lutego 2008

Konwencja w sprawie zapobiegania i karania zbrodni ludobójstwa (1948)



KONWENCJA W SPRAWIE ZAPOBIEGANIA I KARANIA ZBRODNI LUDOBÓJSTWA
Ratyfikowana zgodnie z ustawą z dnia 18 lipca 1950 r.
Publikator: Dz. U. 1952, nr 2, poz. 9.

[fragment]

Umawiające się Strony

po rozważeniu zawartej w rezolucji Ogólnego Zgromadzenia Narodów Zjednoczonych Nr 96/I z dnia 11 grudnia 1946 r. deklaracji, stwierdzającej, że ludobójstwo jest zbrodnią w obliczu prawa międzynarodowego, sprzeczną z duchem i celami Narodów Zjednoczonych i potępioną przez świat cywilizowany:

uznając, że we wszystkich okresach historycznych ludobójstwo wyrządziło ludzkości wielkie straty;

w przekonaniu, że międzynarodowa współpraca jest konieczna dla uwolnienia ludzkości od tej ohydnej klęski;

zgadzają się na poniższe postanowienia:

Artykuł I.

Umawiające się Strony potwierdzają, że ludobójstwo, popełnione zarówno w czasie pokoju jak podczas wojny, stanowi zbrodnię w obliczu prawa międzynarodowego, oraz zobowiązują się zapobiegać tej zbrodni i karać ją.

Artykuł II.

W rozumieniu Konwencji niniejszej ludobójstwem jest którykolwiek z następujących czynów, dokonany w zamiarze zniszczenia w całości lub części grup narodowych, etnicznych, rasowych lub religijnych, jako takich:

a) zabójstwo członków grupy,

b) spowodowanie poważnego uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia psychicznego członków grupy,

c) rozmyślne stworzenie dla członków grupy warunków życia, obliczonych na spowodowanie ich całkowitego lub częściowego zniszczenia fizycznego,

d) stosowanie środków, które mają na celu wstrzymanie urodzin w obrębie grupy,

e) przymusowe przekazywanie dzieci członków grupy do innej grupy.

Artykuł III.

Następujące czyny podlegają karze:

a) ludobójstwo,

b) zmowa w celu popełnienia ludobójstwa,

c) bezpośrednie i publiczne podżeganie do popełnienia ludobójstwa,

d) usiłowanie popełnienia ludobójstwa,

e) współudział w ludobójstwie.

Artykuł IV.

Winni ludobójstwa lub któregokolwiek z czynów, wymienionych w Artykule III, będą karani bez względu na to, czy są konstytucyjnie odpowiedzialnymi członkami rządu, funkcjonariuszami publicznymi czy też osobami prywatnymi.

Artykuł V.

Umawiające się Strony zobowiązują się do wydania, zgodnie z ich konstytucjami, przepisów prawnych koniecznych dla wykonania postanowień niniejszej Konwencji, a w szczególności do skutecznego karania winnych ludobójstwa lub innych czynów, wymienionych w Artykule III.

Artykuł VI.

Osoby oskarżone o ludobójstwo lub inne czyny wymienione w Artykule III będą sądzone przez właściwy trybunał państwa, na którego obszarze czyn został dokonany, lub przez międzynarodowy trybunał karny, którego kompetencja będzie obejmowała te Umawiające się Strony, które kompetencję tę przyjmą.

Artykuł VII.

Ludobójstwo i inne czyny wymienione w Artykule III nie będą uważane za przestępstwa polityczne, o ile chodzi o dopuszczalność ekstradycji.

Umawiające się Strony zobowiązują się w takich przypadkach dokonywać ekstradycji zgodnie z ich ustawami i obowiązującymi traktatami.

Artykuł VIII.

Każda z Umawiających się Stron może zwrócić się do właściwych organów Narodów Zjednoczonych o przedsięwzięcie przewidzianych w Karcie Narodów Zjednoczonych środków, które uznają za odpowiednie dla zapobieżenia i stłumienia aktów ludobójstwa lub innych czynów wymienionych w Artykule III.

Artykuł IX.

Spory pomiędzy Umawiającymi się Stronami, dotyczące wykładni, stosowania lub wykonania niniejszej Konwencji, jak również spory, dotyczące odpowiedzialności państwa za ludobójstwo lub inne czyny wymienione w Artykule III, będą oddawane do Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości na żądanie którejkolwiek Strony w sporze.

(Tu następują dalsze artykuły Konwencji, które bezpośredniego związku z problemem ludobójstwa już nie mają)

Głównym twórcą tego uważanego za podstawowy w tej dziedzinie traktatu międzynarodowego był Rafał Lemkin(1901-1959), w latach trzydziestych podprokurator Sądu Okręgowego w Brzeżanach (woj. tarnopolskie), później w Warszawie, adwokat i wykładowca Wolnej Wszechnicy Polskiej, który wyemigrował tuż przed II wojną światową i znalazł się ostatecznie w USA. Lemkin pracował nad koncepcją ludobójstwa (określaną przez niego wówczas jako "akty barbarzyństwa")jeszcze przed wojną. On też jest autorem następującej definicji ludobójstwa, rozumianego jako zbrodnia przeciwko grupie narodowej lub plemiennej:

"Ogólnie mówiąc, ludobójstwo (wyniszczenie narodu) niekoniecznie oznacza natychmiastową destrukcję narodu, za wyjątkiem gdy jest ono dokonane przez masowe zabójstwa wszystkich członków tego narodu.

W naszym zamiarze powinno ono oznaczać raczej skoordynowany plan różnych działań nakierowanych na destrukcję podstawowych fundamentów życia grup narodowych, celem unicestwienia tych właśnie grup. Celami takiego planu może być dezintegracja instytucji politycznych i społecznych, kultury, języka, uczuć narodowych, religii oraz ekonomicznej egzystencji grup narodowych, zniszczenie osobistego bezpieczeństwa, wolności, zdrowia, godności a nawet życia jednostek należących to tych grup.

Ludobójstwo (wyniszczenie narodu) wymierzone jest przeciwko grupie narodowej jako całości i działania z nim związane są nakierowane przeciwko jednostkom, nie w całej ich masie, ale przeciwko nim jako członkom tej grupy narodowej."
(Źródło: Wake Up or Die)

Prof. dr Ryszard Szawłowski w swojej przedmowie do pracy Władysława Siemaszki i Ewy Siemaszko "Ludobójstwo dokonane prze nacjonalistów ukraińskich na ludności polskiej Wołynia 1939-1945" stwierdza, iż zapisy cytowanej na wstępie Konwencji, ratyfikowanej przez olbrzymią większość państw świata, muszą być dziś traktowane jako ius cogens, innymi słowy takie, od których "nie może być odwrotu".

Wypada w tym miejscu wyjaśnić motywy przypomnienia zarówno definicji ludobójstwa autorstwa Rafał Lemkina i opartej na tej definicji Konwencji ONZ z 1948 r. w sprawie zapobiegania i karania zbrodni ludobójstwa. Pierwszym i najbardziej zasadniczym powodem jest - jak się wydaje - niezwykle pilna potrzeba zweryfikowania - w sposób pozytywny lub negatywny - użytego przez prof. R. Szawłowskiego stwierdzenia, iż międzynarodowe prawo w zakresie ludobójstwa jest prawem od którego "nie może być odwrotu". Wiele bowiem właśnie przemawia za tym, iż jesteśmy obecnie świadkami wielkiego przewrotu w zakresie wartościowania życia ludzkiego w ogóle, a praw narodów do istnienia w szczególności.

Inaczej mówiąc - możemy właśnie uczestniczyć w wielkim odwrocie w kierunku uznanej moralnie i zalegalizowanej prawnie systemowej eksterminacji wielkich mas ludzkich, dokonywanej pod wszelkimi możliwymi postaciami.

Do sprawy tej będziemy w miarę możności jeszcze niejednokrotnie wracać.

dodajdo.com

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz